|
|
SŁOWO WSTĘPNE BISKUPA TORUŃSKIEGO |
Z radością witam pierwszy
numer Biuletynu Instytutu Akcji Katolickiej Diecezji Toruńskiej "Razem". W tytułowym
słowie Biuletynu trafnie wyraża się istota Akcji Katolickiej, która polega na
współpracy świeckich i duchownych w hierarchicznym apostolacie Kościoła. Trzeba
być razem i wspólnie działać. Wspólne działanie w Kościele pasterzy i świeckich,
mocą Ducha Świętego i w imię Ewangelii, w jedności z następcami apostołów, zwie
się ewangelizacją czyli akcją stanowiącą rację istnienia Kościoła.
Biuletyn "Razem" służy utrwalaniu tej jedności w .służbie ewangelizacji podejmowanej
przez Akcję Katolicką Diecezji Toruńskiej i jej Diecezjalny Instytut. Zamieszczane
materiały mają na celu ożywianie ducha apostolskiego, ukazywanie dróg nowej
ewangelizacji na rozległych polach życia Kościoła we współczesnym świecie, pomoc
w organizowaniu struktur i wypracowywaniu metod ewangelizacyjnych przy udziale
świeckich, zrzeszonych w Akcji Katolickiej, a także inspirowanie świeckich do
konkretnych działań apostolskich w łączności z hierarchią kościelną.
Pierwszy numer Biuletynu dokumentuje fundamenty Akcji Katolickiej Diecezji Toruńskiej.
Jest on niejako otwarciem źródeł dla jej członków, którzy znajdą w aktach prawnych
i wskazaniach Kościoła motywację oraz ukierunkowanie swoich działań. Przeświadczony,
że cele Akcji Katolickiej będą realizowane RAZEM, we wspólnocie wszystkich członków,
serdecznie błogosławię rozpoczętej działalności Instytutu Diecezjalnego.
Toruń, dnia 14 września 1996 r.
STATUT AKCJI KATOLICKIEJ DIECEZJI TORUŃSKIEJ |
Rozdział I
Postanowienia ogólne
Art. 1.
1. Akcja Katolicka Diecezji Toruńskiej, zwana również dalej Akcją Katolicką, jest po myśli kan. 312 § 1 pkt 3 KPK publicznym stowarzyszeniem wiernych, erygowanym przez Biskupa Toruńskiego (Dekret z dnia 26 sierpnia 1996 r., L.dz.1280/96/Ord.), działającym na terenie Diecezji Toruńskiej, a w rozumieniu Ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczpospolitej Polskiej jest organizacją kościelną (art. 34 ust. 1).
2. Akcja Katolicka rządzi się niniejszym statutem zatwierdzonym przez Biskupa Toruńskiego.
Art. 2.
Akcja Katolicka posiada osobowość prawną.
Art. 3.
Siedzibą władz Akcji Katolickiej Diecezji Toruńskiej jest Toruń, stolica diecezji.
Art. 4.
Akcja Katolicka Diecezji Toruńskiej działa pod zwierzchnictwem Biskupa Toruńskiego (por. kan. 315 KPK).
Art. 5.
Biskup Toruński sprawuje opiekę nad działalnością Akcji Katolickiej w diecezji przez Diecezjalnego Asystenta Kościelnego.
Art. 6.
Osoby pełniące funkcję prezesa w Akcji Katolickiej nie mogą jednocześnie sprawować kierowniczych stanowisk w partiach politycznych (kan. 317 par. 4 KPK).
Art. 7.
Akcja Katolicka jako nowe stowarzyszenie katolików świeckich o właściwym sobie charyzmacie, współpracuje z innymi stowarzyszeniami katolików świeckich (kan. 328 KPK) i ruchami kościelnymi, zwłaszcza działającymi na terenie diecezji.
Art. 8.
1. Patronem Akcji Katolickiej Diecezji Toruńskiej jest św. Wojciech.
2. Świętem Akcji Katolickiej jest niedziela Chrystusa Króla Wszechświata.
Art. 9.
Akcja Katolicka posiada sztandar i odznaki organizacyjne oraz posługuje się
pieczęciami: okrągłą i podłużną, z napisem Akcja Katolicka Diecezji Toruńskiej.
Rozdział II
Cel i działalność Akcji Katolickiej
Art. 10.
1. Celem Akcji Katolickiej jest pogłębienie formacji chrześcijańskiej oraz organizowanie bezpośredniej współpracy katolików świeckich z hierarchią kościelną w prowadzeniu misji apostolskiej Kościoła.
2. Akcja Katolicka realizuje swój cel przez:
a. pogłębianie życia religijnego, moralnego, intelektualnego i kulturalnego
wiernych oraz ukierunkowanie ich na zadania apostolskie;
b. przenikanie wartościami ewangelicznymi życia społecznego;
c. zajmowanie stanowiska w sprawach publicznych Kościoła, a zwłaszcza reagowanie
na zagrożenia wiary i moralności chrześcijańskiej;
d. kształcenie działaczy katolickich i wychowanie ich do aktywności w życiu
społecznym, gospodarczym, kulturalnym i politycznym.
Art. 11.
Akcja Katolicka prowadzi:
1. działalność oświatową, wychowawczą i wydawniczą;
2. działalność kulturalną i informacyjną w szczególności przy użyciu środków
przekazu;
3. działalność dobroczynną;
4. działalność turystyczno-sportową;
5. działalność gospodarczą.
Rozdział III
Członkowie Akcji Katolickiej, ich prawa i obowiązki
Art. 12.
Wśród członków Akcji Katolickiej wyróżnia się:
1. zwyczajnych;
2. wspierających.
Art. 13.
1. Zwyczajnym członkiem Akcji Katolickiej może zostać katolik świecki, który
ukończył 18 rok życia.
2. Przyjęcie do Akcji Katolickiej poprzedza odbycie rocznego stażu kandydackiego.
W uzasadnionych przypadkach staż kandydacki może zostać skrócony.
3. Zwyczajny członek Akcji Katolickiej może należeć do innych stowarzyszeń,
które nie sprzeciwiają się wartościom i zasadom nauki społecznej Kościoła.
Art. 14.
1. Warunkiem przyjęcia na członka Akcji Katolickiej jest pisemne oświadczenie o gotowości wstąpienia do Akcji Katolickiej, skierowane do Zarządu Parafialnego Oddziału Akcji Katolickiej.
2. Uchwałę w sprawie przyjęcia na członka Akcji Katolickiej oraz skrócenia stażu kandydackiego podejmuje Zarząd Diecezjalnego Instytutu na wniosek Zarządu Parafialnego Oddziału Akcji Katolickiej, zawierający opinię parafialnego Asystenta Kościelnego.
Art. 15.
Członkom zwyczajnym Akcji Katolickiej przysługuje:
1. udział w działalności podejmowanej przez Akcję Katolicką;
2. czynne i bierne prawo wyborcze w wyborach do władz Akcji Katolickiej.
Art. 16.
Do obowiązków zwyczajnych członków Akcji Katolickiej należy:
1. realizowanie statutowych celów Akcji Katolickiej;
2. przestrzeganie postanowień statutu i regulaminów Akcji Katolickiej oraz stosowanie
się do uchwał jej władz;
3. uiszczenie składki członkowskiej, ustalonej przez Walne Zebranie Członków
Parafialnego Oddziału Akcji Katolickiej w ramach preliminarza budżetowego i
zatwierdzonej przez Zarząd Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej.
Art. 17.
Członkiem wspierającym Akcji Katolickiej może być:
1. osoba fizyczna;
2. osoba prawna;
3. zrzeszenia katolickie nie posiadające osobowości prawnej.
Art. 18.
Członkom wspierającym Akcji Katolickiej przysługuje prawo udziału w przedsięwzięciach podejmowanych przez Akcję Katolicką.
Art. 19.
Członkiem Akcji Katolickiej nie może być ten, kto publicznie odstąpił od wiary katolickiej, albo podlega ekskomunice wymierzonej wyrokiem lub dekretem (kan. 316 par. 1 KPK).
Art. 20.
Członkostwo zwyczajne ustaje w przypadku:
1. rezygnacji zgłoszonej na piśmie do właściwego Zarządu Diecezjalnego Instytutu
Akcji Katolickiej;
2. wykluczenia z Akcji Katolickiej uchwałą Zarządu Diecezjalnego Instytutu w
razie naruszenia przepisów statutu lub regulaminów, z zachowaniem prawa rekursu
do Biskupa Toruńskiego.
Rozdział IV
Struktura organizacyjna
Art. 21.
Strukturami organizacyjnymi Akcji Katolickiej są:
1. Diecezjalny Instytut Akcji Katolickiej;
2. Parafialne Oddziały Akcji Katolickiej.
A. Diecezjalny Instytut Akcji Katolickiej
Art. 22.
Organami Akcji Katolickiej w Diecezji Toruńskiej są:
1. Rada Diecezjalnego Instytutu;
2. Zarząd Diecezjalnego Instytutu;
3. Komisja Rewizyjna.
Art. 23.
1. W skład Rady Diecezjalnego Instytutu wchodzą prezesi Parafialnych Oddziałów
Akcji Katolickiej.
2. Biskup Toruński może powołać do Rady innych członków Akcji Katolickiej działającej
w diecezji.
Art. 24.
W zebraniach Rady Diecezjalnego Instytutu uczestniczy bez prawa głosowania:
1. Zarząd Diecezjalnego Instytutu;
2. Diecezjalny Asystent Kościelny.
Art. 25.
Rada Diecezjalnego Instytutu wybiera ze swego grona przewodniczącego zebrania, jego zastępcę i sekretarza, którzy stanowią prezydium zebrania.
Art. 26.
1. Rada Diecezjalnego Instytutu odbywa zebrania zwyczajne i nadzwyczajne.
2. Zebrania zwołuje Prezes Zarządu Diecezjalnego Instytutu a z jego mandatu
wiceprezes. Zebrania zwyczajne zwoływane są przynajmniej raz w roku, nadzwyczajne
w miarę potrzeb lub na żądanie Komisji Rewizyjnej albo na pisemny wniosek 1/4
członków Rady Diecezjalnego Instytutu. Zebranie Rady powinno być zwołane w ciągu
30 dni od daty zgłoszenia żądania lub pisemnego wniosku.
3. Jeżeli urząd prezesa Diecezjalnego Instytutu nie jest obsadzony Zebrania
Rady Diecezjalnego Instytutu zwołuje Diecezjalny Asystent Kościelny przy Instytucie
Diecezjalnym.
Art. 27.
1. Uchwały Rady Diecezjalnej Instytutu są podejmowane zwykłą większością głosów
przy obecności co najmniej połowy członków Rady.
2. Głosowanie jest jawne, w sprawach personalnych - tajne.
Art. 28.
Do kompetencji Rady Diecezjalnej należy:
1. wybór członków Zarządu Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej, z zastosowaniem
art. 30 statutu;
2. wybór Komisji Rewizyjnej;
3. wybór dwóch delegatów do Rady Krajowej Instytutu Akcji Katolickiej;
4. uchwalanie programów działania Akcji Katolickiej w diecezji w uzgodnieniu
z Biskupem Diecezjalnym;
5. uchwalanie preliminarza budżetowego Akcji Katolickiej diecezji;
6. ocena rocznego sprawozdania z działalności Akcji Katolickiej w diecezji;
7. udzielenie absolutorium Zarządowi Diecezjalnego Instytutu;
8. ocena działalności i zatwierdzenie sprawozdań Komisji Rewizyjnej;
9. podejmowanie uchwał w formie oświadczenia lub wniosku w sprawach należących
do zakresu działania Akcji Katolickiej w diecezji.
Art. 29.
W skład Zarządu Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej wchodzą:
1. prezes;
2. dwóch wiceprezesów;
3. sekretarz;
4. skarbnik;
5. czterech członków.
Art. 30.
1. Prezesa Zarządu Diecezjalnego Instytutu mianuje Biskup Diecezjalny spośród
trzech kandydatów wybranych przez Radę Diecezjalnego Instytutu, przedstawionych
przez Diecezjalnego Asystenta Kościelnego.
2. Pozostały skład Zarządu Diecezjalnego Instytutu wybiera Rada Diecezjalnego
Instytutu ze swego grona.
3. Zarząd Diecezjalnego Instytutu wybiera ze swego grona wiceprezesów, sekretarza
i skarbnika.
Art. 31.
Zarząd Diecezjalnego Instytutu pod przewodnictwem prezesa kieruje działalnością Akcji Katolickiej w diecezji.
Art. 32.
Prezes Zarządu Diecezjalnego Instytutu reprezentuje Akcję Katolicką działającą w diecezji.
Art. 33.
Do kompetencji Zarządu Diecezjalnego Instytutu w szczególności należy:
1. wykonywanie uchwał Rady Diecezjalnej Instytutu;
2. opracowanie planów działalności Akcji Katolickiej w diecezji;
3. zarządzanie majątkiem Akcji Katolickiej działającej w diecezji;
4. przygotowywanie projektu preliminarza budżetowego i bilansu rocznego Akcji
Katolickiej w diecezji;
5. powoływanie uchwałą Parafialnych Oddziałów Akcji Katolickiej;
6. koordynacja i kontrola działalności Parafialnych Oddziałów Akcji Katolickiej;
7. składanie rocznych sprawozdań z działalności Akcji Katolickiej w diecezji,
z wydatków, zebranych danin i ofiar Biskupowi Toruńskiemu, Radzie Diecezjalnej
Instytutu oraz Zarządowi Krajowego Instytutu Akcji Katolickiej;
8. współpraca z Zarządem Krajowego Instytutu Akcji Katolickiej;
9. współpraca z zarządami innych stowarzyszeń diecezjalnych.
Art. 34.
1. Komisja Rewizyjna Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej składa się z
pięciu członków.
2. Do kompetencji Komisji Rewizyjnej należy:
a. przeprowadzenie przynajmniej raz w roku kontroli
finansowej działalności Zarządu Diecezjalnego Instytutu;
b. występowanie do Rady i Zarządu Diecezjalnego Instytutu
z wnioskami pokontrolnymi oraz z żądaniem usunięcia uchybień;
c. składanie rocznych sprawozdań ze swej działalności
Radzie Diecezjalnej Instytutu;
d. występowanie do Rady Diecezjalnej Instytutu z wnioskiem
dotyczącym absolutorium dla ustępującego Zarządu Diecezjalnego
Instytutu;
e. występowanie z żądaniem zwołania nadzwyczajnego zebrania
Rady Diecezjalnej Instytutu.
Art. 35.
1. Akcja Katolicka w Diecezji Toruńskiej posiada Diecezjalnego Asystenta Kościelnego,
który zapewnia łączność stowarzyszenia z Biskupem Diecezjalnym, dba o właściwą
formację członków stowarzyszenia oraz czuwa nad czystością doktryny.
2. Diecezjalnego Asystenta Kościelnego Akcji Katolickiej mianuje Biskup Toruński.
3. Diecezjalny Asystent Kościelny ma prawo uczestniczenia we wszystkich posiedzeniach
Zarządu, Rady i Komisji Rewizyjnej Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej.
Art. 36.
1. Diecezjalny Asystent Kościelny może zgłosić sprzeciw wobec uchwały Zarządu,
Rady lub Komisji Rewizyjnej dotyczącej spraw wiary i moralności.
2. Zgłoszenie sprzeciwu zawiesza uchwałę.
3. O zasadności sprzeciwu rozstrzyga Biskup Diecezjalny.
4. Uznanie sprzeciwu uchyla uchwałę, oddalenie sprzeciwu nadaje uchwale moc
obowiązującą.
B. Parafialne Oddziały Akcji Katolickiej
Art. 37.
Zarząd Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej powołuje uchwałą Parafialny Oddział Akcji Katolickiej.
Art. 38.
Organami Parafialnego Oddziału Akcji Katolickiej są:
1. Walne Zebranie;
2. Zarząd;
3. Komisja Rewizyjna.
Art. 39.
W Walnym Zebraniu ma prawo uczestniczyć każdy członek Akcji Katolickiej zamieszkały na terenie parafii.
Art. 40.
Walne Zebrania są zwyczajne i nadzwyczajne. Do sposobu zwoływania Walnego Zebrania stosuje się odpowiednio art. 26 statutu.
Art. 41.
Do sposobu podejmowania uchwał przez Walne Zebranie Parafialnego Oddziału stosuje się odpowiednio art. 27 statutu.
Art. 42.
Do kompetencji Walnego Zebrania członków Parafialnego Oddziału należy:
1. wybór członków Zarządu Parafialnego Oddziału, z zastosowaniem art. 44 statutu;
2. wybór Komisji Rewizyjnej Parafialnego Oddziału;
3. uchwalanie preliminarza budżetowego Parafialnego Oddziału;
4. ocena rocznego sprawozdania z działalności Akcji Katolickiej w parafii;
5. udzielenie absolutorium Zarządowi Parafialnego Oddziału;
6. ocena działalności i zatwierdzenie sprawozdań Komisji Rewizyjnej Parafialnego
Oddziału;
7. podejmowanie uchwał w formie stanowiska lub apelu w sprawach należących do
zakresu działania Akcji Katolickiej w parafii.
Art. 43.
W skład Zarządu Parafialnego Oddziału wchodzą:
1. prezes
2. dwóch wiceprezesów;
3. sekretarz;
4. skarbnik;
5. dwóch członków.
Art. 44.
1. Prezesa Zarządu Parafialnego Oddziału mianuje Biskup Diecezjalny spośród
trzech kandydatów wybranych przez Walne Zebranie, przedstawionych przez Parafialnego
Asystenta Kościelnego.
2. Pozostały skład Parafialnego Oddziału wybiera Walne Zebranie spośród swego
grona.
3. Zarząd Parafialnego Oddziału wybiera ze swego grona wiceprezesów, sekretarza
i skarbnika.
Art. 45.
Prezes Zarządu Parafialnego Oddziału Akcji Katolickiej reprezentuje Parafialny Oddział Akcji Katolickiej.
Art. 46.
Do kompetencji Zarządu Parafialnego Oddziału należy:
1. kierowanie działalnością Akcji Katolickiej w parafii;
2. opracowanie planów działalności Akcji Katolickiej w parafii, w uzgodnieniu
z Parafialnym Asystentem Kościelnym;
3. zarządzanie majątkiem Parafialnego Oddziału Akcji Katolickiej;
4. przygotowanie projektu preliminarza budżetowego i bilansu rocznego;
5. zajmowanie stanowiska w bieżących sprawach Akcji Katolickiej w parafii;
6. wykonywanie uchwał Walnego Zebrania;
7. składanie sprawozdań z działalności Parafialnego Oddziału z wydatków, zebranych
danin i ofiar Walnemu Zebraniu i Radzie Diecezjalnego Instytutu;
8. wnioskowanie do Zarządu Diecezjalnego Instytutu o przyjęcie kandydatów na
członków Akcji Katolickiej;
9. wykonywanie uchwał Zarządu Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej i współ-
praca z nim;
10. współpraca z innymi stowarzyszeniami, ruchami i grupami działającymi w parafii.
Art. 47.
1. Komisja Rewizyjna Parafialnego Oddziału składa się z trzech członków.
2. Do kompetencji Komisji Rewizyjnej Parafialnego Oddziału stosuje się odpowiednio
art. 34 pkt 2 statutu.
Art. 48.
1. Parafialny Oddział Akcji Katolickiej posiada Asystenta Kościelnego, który
zapewnia łączność Oddziału z Biskupem Diecezjalnym, dba o właściwą formację
członków oraz czuwa nad czystością doktryny.
2. Parafialnym Asystentem Kościelnym jest mianowany przez Biskupa Diecezjalnego
z zasady proboszcz parafii, lub w uzasadnionej sytuacji inny kapłan.
3. Parafialny Asystent Kościelny ma prawo uczestniczenia w posiedzeniach Zarządu,
w Walnym Zebraniu i Komisji Rewizyjnej Parafialnego Oddziału.
Art. 49.
1. Parafialny Asystent Kościelny może zgłosić sprzeciw wobec uchwały Zarządu,
Walnego Zebrania lub Komisji Rewizyjnej Parafialnego Oddziału w sprawach dotyczących
wiary i moralności.
2. Do zgłoszonego sprzeciwu przez Parafialnego Asystenta Kościelnego stosuje
się odpowiednio art. 36 statutu.
Rozdział V
Zasady sprawowania funkcji i tworzenia sekcji środowiskowych
Art. 50.
Działalność organów Akcji Katolickiej Diecezji Toruńskiej w sprawach nie uregulowanych niniejszym statutem określają regulaminy uchwalone przez te organy i zatwierdzone przez Biskupa Diecezjalnego.
Art. 51.
Kadencja wszystkich organów i funkcji w Akcji Katolickiej trwa trzy lata.
Art. 52.
1. Nie można być równocześnie członkiem Zarządu i Rady Diecezjalnego Instytutu
Akcji Katolickiej.
2. Członek Zarządu nie może być jednocześnie członkiem Komisji Rewizyjnej.
Art. 53.
1. Zarząd Diecezjalnego Instytutu, Zarząd Parafialnego Oddziału
oraz poszczególni członkowie tych Zarządów mogą być odwołani przed upływem kadencji
przez Biskupa Diecezjalnego.
2. Przepis ten stosuje się odpowiednio do Rady Diecezjalnej Instytutu oraz poszczególnych
członków tej Rady.
Art. 54.
1. Zarząd Diecezjalnego Instytutu za zgodą Biskupa Diecezjalnego może tworzyć środowiskowe sekcje diecezjalne.
2. Działalność sekcji jest nadzorowana przez Zarząd Diecezjalny Instytutu.
Rozdział VI
Majątek Akcji Katolickiej
Art. 55.
Majątkiem Akcji Katolickiej są ruchomości, nieruchomości i dochody z praw majątkowych.
Art. 56.
Majątek Akcji Katolickiej tworzą:
1. składki członkowskie;
2. darowizny;
3. spadki i zapisy;
4. dochody z własnej działalności gospodarczej;
5. dochody z ofiarności publicznej organizowanej za zgodą Biskupa Diecezjalnego.
Art. 57.
W sprawach finansowych Akcję Katolicką reprezentują oraz są zdolni do zaciągania
zobowiązań majątkowych i odpowiadają za decyzje finansowe:
1. na szczeblu diecezjalnym prezes lub zastępca i skarbnik;
2. na szczeblu parafialnym prezes lub zastępca i skarbnik.
Rozdział VII
Zmiana statutu i rozwiązanie Akcji Katolickiej
Art. 58.
Statut Akcji Katolickiej Diecezji Toruńskiej może zmienić Biskup Toruński z własnej inicjatywy lub na wniosek Rady Diecezjalnego Instytutu uchwalony większością 2/3 głosów przy obecności przynajmniej połowy członków Rady.
Art. 59.
1. Akcję Katolicką w diecezji lub parafii może rozwiązać Biskup Diecezjalny
z własnej inicjatywy lub na wniosek Rady Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej,
uchwalony większością 2/3 głosów przy obecności przynajmniej połowy członków
Rady.
2. Likwidatora rozwiązanej Akcji Katolickiej wyznacza Biskup Diecezjalny.
3. W przypadku rozwiązania Akcji Katolickiej w diecezji majątek Diecezjalnego
Instytutu przechodzi na własność diecezji bez odpowiedzialności za zobowiązania.
Niniejszy Statut zatwierdzam i wprowadzam w życie z dniem 14 września 1996
r.
Toruń, dnia 26 sierpnia 1996 roku
Biskup Toruński
|
DOKUMENTY
BISKUPA TORUŃSKIEGO ZWIĄZANE Z POWOŁANIEM AKCJI KATOLICKIEJ DIECEZJI TORUŃSKIEJ |
DEKRET BISKUPA TORUŃSKIEGO
ERYGUJĄCY AKCJĘ KATOLICKĄ DIECEZJI TORUŃSKIEJ
ORAZ INSTYTUT AKCJI KATOLICKIEJ DIECEZJI TORUŃSKIEJ
Wśród różnych zrzeszeń i form działalności apostolskiej katolików świeckich, Sobór Watykański II wyróżnia Akcję Katolicką, określaną jako współpracę świeckich w apostolacie hierarchicznym (DA 20) i stanowiącą urząd w Kościele (DM 15).
Na potrzebę reaktywowania tego zrzeszenia w Polsce wskazuje Ojciec Święty Jan Paweł II: "Niezastąpionym środkiem formacji apostolskiej świeckich są organizacje, stowarzyszenia i ruchy katolickie. Wśród nich szczególne miejsce zajmuje Akcja Katolicka, która kiedyś w Polsce była tak żywa i przyniosła tyle wspaniałych owoców. Trzeba więc, aby na nawo odżyła. Bez niej bowiem infrastruktura zrzeszeń katolickich w Polsce byłaby niepełna" (Przemówienie do biskupów polskich z wizytą "ad limina", 12 stycznia 1993 r., 3).
Po myśli tych wskazań, na podstawie kan. 312 § 1 p. 3 KPK, eryguję z dniem 14 września 1996 r. publiczne stowarzyszenie wiernych pod nazwą Akcji Katolickiej Diecezji Toruńskiej oraz Instytut Akcji Katolickiej Diecezji Toruńskiej.
Zgodnie z kan. 313 KPK, Akcja Katolicka Diecezji Toruńskiej staje się osobą prawną i otrzymuje misję do realizacji celów, które sama sobie wyznaczyła w imieniu Kościoła.
W swej działalności Akcja Katolicka Diecezji Toruńskiej kieruje się normami prawa kościelnego o publicznych stowarzyszeniach wiernych (kan. 312-320 KPK), własnym Statutem oraz odnośnymi przepisami Statutu Akcji Katolickiej w Polsce.
Akcję Katolicką Diecezji Toruńskiej zawierzam Patronce Kościoła; Toruńskiego, Matce Bożej Nieustającej Pomocy.
Toruń, dnia 26 sierpnia 1996 r., w uroczystość NMP Częstochowskięj.
L.dz. 1280/96/Ord.
26 sierpnia 1996 roku
BISKUP TORUŃSKI
1281 /96/Ord.
Czcigodny
Ks. mgr Marek BORZYSZKOWSKI
Toruń
Po myśli art. 5 i 35 p. 2 Statutu Akcji Katolickiej Diecezji Toruńskiej, zgodnie z kan. 317 § I KPK, z dniem 14 września 1996 roku mianuję Czcigodnego Księdza
Diecezjalnym Asystentem Kościelnym
Akcji Katolickiej Diecezji Toruńskiej.
Do statutowych zadań Księdza Asystenta należy zapewnienie łączności
tego stowarzyszenia z biskupem diecezjalnym, troska o właściwą formację członków
stowarzyszenia oraz czujność nad czystością doktryny.
Szczegółowe uprawnienia Księdza Asystenta są określone w odnośnych przepisach
Statutu Akcji Katolickiej Diecezji Toruńskiej (art. 35 p. 3 i 36).
Nowym zadaniom diecezjalnym dla dobra Kościoła Toruńskiego towarzyszę modlitwą
i serdecznym błogosławieństwem
26 sierpnia 1996 roku
BISKUP TORUŃSKI
1282/96/Ord.
DEKRET
Po myśli art. 48 Statutu Akcji Katolickiej Diecezji Toruńskiej.
z dniem 14 września 1996 roku mianuję wszystkich księży proboszczów i administratorów
parafii w Diecezji Toruńskiej asystentami kościelnymi Akcji Katolickiej w
parafiach powierzonych ich duszpasterskiej pieczy.
Zadania i uprawnienia kościelnego asystenta Parafialnego Oddziału Akcji Katolickiej
określone są odnośnymi przepisami Statutu (art. 48 i 49).
Na współpracę z laikatem w hierarchicznym apostolacie Kościoła serdecznie
Księżom Asystentom błogosławię
DOKUMENTY
KOŚCIOŁA POWSZECHNEGO ZWIĄZANE Z APOSTOLSTWEM ŚWIECKICH |
SOBÓR WATYKAŃSKI II
Konstytucja dogmatyczna o Kościele "Lumen gentium":
Ludzie świeccy zrzeszeni w Ludzie Bożym i ustanowieni w jednym Ciele Chrystusowym
pod jedną Głową, kimkolwiek są powołani są do tego, aby jako żywe członki ze
wszystkich sił swoich, jakie otrzymali z dobrodziejstwa Stworzyciela i z łaski
Odkupiciela, przyczyniali się do wzrastania Kościoła i do jego ustawicznego
uświęcania.
Apostolstwo świeckich jest uczestnictwem w samej zbawczej misji Kościoła i do
tego właśnie apostolstwa sam Pan przeznacza wszystkich przez chrzest i bierzmowanie.
Dzięki sakramentom, a szczególnie dzięki świętej Eucharystii, udzielana jest
i podtrzymywana owa miłość Boga i ludzi, która jest duszą całego apostolstwa.
Ludzie świeccy zaś szczególnie powołani są do tego, aby czynić obecnym i aktywnym
Kościół w takich miejscach i w takich okolicznościach, gdzie jedynie przy ich
pomocą stać się on może solą ziemi. Tak oto każdy świecki na mocy samych darów,
jakie otrzymał, staje się świadkiem i zarazem żywym narzędziem posłannictwa
samego Kościoła "według miary daru Chrystusowego" (Ef 4,7).
Oprócz tego apostolatu, który jest zadaniem wszystkich w ogóle chrześcijan,
ludzie świeccy mogą być także powoływani w różny sposób do bardziej bezpośredniej
współpracy z apostolatem hierarchii, na wzór owych mężów i niewiast, co pomagali
Pawłowi w głoszeniu Ewangelii wielce się trudząc w Panu (por. Flp 4,3; Rz 16,3nn).
Ponadto zdatni są do tego, aby hierarchia przybierała ich do pomocy w wykonywaniu
pewnych zadań kościelnych służących celowi duchowemu.
Na wszystkich tedy świeckich spoczywa zaszczytny obowiązek przyczyniania się
do tego, aby Boży plan zbawienia coraz bardziej rozszerzał się na wszystkich
ludzi wszystkich czasów i wszystkich miejsc na ziemi. Toteż wszędzie powinna
dla nich stać otworem droga, aby w miarę sił swoich i stosownie do aktualnych
potrzeb i oni także uczestniczyli pilnie w zbawczym dziele Kościoła (KK 33).
Dekret o działalności misyjnej Kościoła "Ad gentes divinitus ":
W osiągnięciu tego wszystkiego bardzo ważną rolę odgrywają i na szczególną
opiekę zasługują świeccy, to znaczy ci chrześcijanie, którzy włączeni w Chrystusa
przez chrzest, żyją w świecie. Właściwym ich bowiem zadaniem jest, aby napełnieni
duchem Chrystusowym ożywiali, niby zaczyn, sprawy doczesne od wewnątrz i kierowali
nimi tak, by zawsze działy się po myśli Chrystusa.
Nie wystarcza jednak, żeby lud chrześcijański był obecny i zorganizowany wśród
jakiegoś narodu; nie wystarcza też, żeby spełniał apostolstwo dobrego przykładu.
Jest on na to ustanowiony i na to obecny, aby współobywatelom niechrześcijanom
głosić Chrystusa słowem i czynem i pomagać im do pełnego przyjęcia Chrystusa.
Jednakże do założenia Kościoła i do rozwoju wspólnoty chrześcijańskiej konieczne
są różne urzędy; powoływane przez Boga spośród wiernych, winny one doznawać
od wszystkich troskliwego poparcia i czci. Zalicza się do nich urząd kapłanów,
diakonów i katechistów oraz Akcję Katolicką. A również zakonnicy i zakonnice
pełnią obowiązujące ich posłannictwo zakorzeniania i umacniania w duszach Królestwa
Chrystusowego oraz rozszerzania go przez modlitwy czy dzieła apostolskie (DM
15).
Dekret o apostolstwie świeckich "Apostolicam actuositatem ":
Kilkadziesiąt lat temu w wielu krajach świeccy, coraz gorliwiej poświęcający
się apostolstwu, zorganizowali różne formy działalności i zrzeszyli się w różne
stowarzyszenia, które, zachowując ścisłą łączność z hierarchią, dążyły i dążą
do celów prawdziwie apostolskich. Spośród nich lub także spośród podobnych dawniejszych
instytucji należy wymienić przede wszystkim te, które choć różne stosowały metody,
przyniosły jednak Królestwu Chrystusa bardzo obfite owoce i które słusznie zalecane
i popierane przez papieży i wielu biskupów, otrzymały od nich miano Akcji Katolickiej
i często określane były jako współpraca świeckich w apostolacie hierarchicznym.
Te formy apostolstwa, niezależnie od tego, czy noszą nazwę Akcji Katolickiej
czy inną, a spełniające w naszych czasach doniosłe funkcje apostolskie, powstają
z zespolenia następujących czynników charakterystycznych:
a) Bezpośrednim celem tego rodzaju organizacji jest apostolski cel Kościoła
w zakresie ewangelizacji i uświęcania ludzi oraz urabiania na modłę chrześcijańską
ich sumienia, by w ten sposób przepoić duchem ewangelicznym różne społeczności
i środowiska.
b) Świeccy współpracując we właściwy sobie sposób z hierarchią, przynoszą swoje
doświadczenie i przyjmują odpowiedzialność za kierownictwo tymi organizacjami,
za rozeznanie warunków, w jakich ma się prowadzić działalność duszpasterską
Kościoła, oraz za planowanie i realizację programu działania.
c) Świeccy działają w zjednoczeniu na wzór żywego organizmu, by w ten sposób
dobitniej podkreślić wspólnotę Kościoła i spotęgować skuteczność apostolstwa.
d) Świeccy, czy to samorzutnie się poświęcając, czy też zaproszeni do działania
i bezpośredniej współpracy z apostolstwem hierarchicznym, prowadzą działalność
pod zwierzchnim kierownictwem samej hierarchii, która może nawet zatwierdzić
tę współpracę przez wyraźne udzielenie im mandatu.
Organizacje, które zdaniem hierarchii posiadają wszystkie te cechy, należy uważać
za Akcję Katolicką, chociaż zależnie od potrzeb miejscowych czy narodowych przybierają
różne formy i nazwy.
Święty Sobór gorąco zaleca te instytucje, ponieważ odpowiadają one bez wątpienia
potrzebom apostolskim Kościoła w wielu krajach. Zachęca kapłanów i świeckich
w nich współpracujących, by wyżej wymienione cechy charakterystyczne coraz bardziej
wprowadzali w życie i zawsze współpracowali po bratersku ze wszystkimi innymi
formami apostolstwa w Kościele (DA 20).
OJCIEC ŚWIĘTY JAN PAWEŁ II
Posynodalna Adhortacja Apostolska "Christifideles laici"
Formy uczestnictwa zrzeszonego
Komunia kościelna, obecna i twórcza w działaniu poszczególnych osób, swój
specyficzny wyraz znajduje w zrzeszonej działalności katolików świeckich, czyli
takiej, w której solidarnie i w sposób odpowiedzialny uczestniczą oni w życiu
i misji Kościoła.
W czasach najnowszych zjawisko zrzeszania się katolików świeckich ożywiło się
i przybrało charakter szczególnie zróżnicowany. Jeśli bowiem zrzeszanie się
wiernych zawsze było zjawiskiem w jakiś sposób obecnym w historii Kościoła,
o czym świadczą po dziś dzień rozmaite bractwa, trzecie zakony i stowarzyszenia,
to niezwykłe ożywienie w tej dziedzinie nastąpiło w czasach najnowszych, kiedy
to powstały i rozszerzyły się liczne i bardzo zróżnicowane formy zrzeszeń: stowarzyszenia,
grupy, wspólnoty i ruchy. Możemy wręcz mówić o nowej epoce zrzeszeń katolików
świeckich. Istotnie, obok zrzeszeń tradycyjnych, a niekiedy wprost z ich korzeni
wyrosły nowe ruchy i stowarzyszenia, o specyficznym charakterze i celach: wielkie
jest bowiem bogactwo i wielorakie zasoby, którymi Duch Święty ożywia Kościół;
wielkie też są zdolności organizacyjne i wspaniałomyślność laikatu".
Zrzeszenia laikatu często znacznie się między sobą różnią pod względem organizacji,
linii i metod wychowawczych oraz pola działania. Istnieje wszelako wśród nich
powszechna i głęboka zbieżność celu, który je ożywia, a którym jest odpowiedzialne
uczestnictwo w misji Kościoła głoszącego Ewangelię Chrystusa jako źródło ludzkiej
nadziei i odnowy społecznej.
Zrzeszanie się świeckich w celu realizowania zadań duchowych i apostolskich
posiada wiele motywów i jest odpowiedzią na wiele zapotrzebowań. Wyraża się
w tym bowiem społeczna natura człowieka oraz realizuje potrzeba poszerzenia
zakresu i skuteczności jego działań. W rzeczywistości wpływ "kulturowy", będąc
źródłem i bodźcem, ale także owocem i znakiem wszelkich innych przemian w środowisku
i społeczeństwie, może zaistnieć tylko dzięki działaniu nie tyle jednostek,
co "podmiotu społecznego", to jest jakiejś grupy, wspólnoty, zrzeszenia bądź
ruchu. Znajduje to szczególne potwierdzenie w obrębie społeczeństwa pluralistycznego
i rozczłonkowanego - z jakim stykamy się obecnie na całym świecie - oraz w sytuacjach
szczególnie złożonych i trudnych. Z drugiej strony, rozmaite formy zrzeszonej
działalności świeckich, właśnie w świecie zsekularyzowanym, stanowią wyjątkowo
cenną pomoc dla wielu ludzi w prowadzeniu chrześcijańskiego życia zgodnego z
wymaganiami Ewangelii oraz w zaangażowaniu misyjnym i apostolskim.
Ale poza tym wszystkim istnieje też głęboka racja natury teologicznej, która
uzasadnia i implikuje zrzeszanie się świeckich: przyczyna eklezjologiczna, wyraźnie
uznana przez Sobór Watykański 1I, widzący w apostolstwie zespołowym oznak wspólnoty
i jedności Kościoła w Chrystusie".
Jest to "znak", który winien się ujawniać poprzez "komunię" zarówno w stosunkach
wewnętrznych, jak i zewnętrznych różnego rodzaju zrzeszeń, w szerszym kontekście
chrześcijańskiej wspólnoty. Ta właśnie racja eklezjologiczna z jednej strony
tłumaczy przysługujące świeckim "prawo" do zrzeszania się, z drugiej zaś wskazuje
na potrzebę "kryteriów" rozstrzygających o kościelnej autentyczności danych
zrzeszeń.
Sprawą pierwszej wagi jest uznanie wolności zrzeszania się świeckich w Kościele.
Wolność ta jest autentycznym prawem. które nie jest jakiegoś rodzaju ustępstwem
ze strony władzy, ale wywodzi się z Chrztu, jako sakramentu, który wzywa świeckich
do aktywnego udziału w komunii i w misji Kościoła. Sobór mówi o tym bardzo wyraźnie:
"Zachowując należyty stosunek do władz kościelnych, mają świeccy prawo zakładać
stowarzyszenia, kierować nimi i wstępować do już istniejących". Prawo to zapewnione
jest również w przepisach nowego Kodeksu: "Wierni mają prawo swobodnego zakładania
stowarzyszeń i kierowania nimi dla celów miłości lub pobożności albo dla ożywienia
chrześcijańskiego powołania w świecie, a także odbywania zebrań dla wspólnego
osiągnięcia tych celów".
Jest to zatem wolność uznana i zagwarantowana przez władzę kościelne i można
z niej korzystać zawsze i tylko w komunii Kościoła. Dlatego prawo świeckich
do zrzeszania się pozostaje w istotnym odniesieniu do życia komunii i do misji
samego Kościoła (29).
Kryteria charakteru kościelnego zrzeszeń laikatu
Konieczność istnienia wyraźnych i ścisłych kryteriów oceny i uznania zrzeszeń
laikatu, określanych także jako "kryteria charakteru kościelnego",
rozumiana jest zawsze w perspektywie dobra komunii i misji Kościoła, a więc
nie należy w niej widzieć ograniczenia wolności zrzeszania się.
Należy przyjąć następujące podstawowe kryteria określenia charakteru każdego
bez wyjątku zrzeszenia osób świeckich w Kościele:
- Stawianie na pierwszym miejscu powołania każdego chrześcijanina do świętości,
które objawia się "w owocach łaski, które Duch rodzi w wiernych" i
polega na dążeniu do osiągnięcia pełni chrześcijańskiego życia i doskonałości
miłości.
W myśl tej zasady wszystkie bez wyjątku zrzeszenia laikatu starają się coraz
bardziej spełniać w Kościele rolę narzędzia świętości oraz "akcentując
i wysuwają na pierwsze miejsce u swych członków ściślejszą łączność między życiem
praktycznym a wiarą".
- Odpowiedzialność w wyznawaniu wiary katolickiej, wyrażająca się w tym, że
przyjęcie i przepowiadanie prawdy o Chrystusie, Kościele i człowieku odbywa
się zgodnie z jej autentyczną interpretacją Nauczycielskiego Urzędu Kościoła.
Każde więc stowarzyszenie skupiające ludzi świeckich winno być miejscem głoszenia
wiary, przybliżania do wiary i wychowywania w wierze, zawsze z zachowaniem jej
pełnej treści.
- Świadectwo trwałej i autentycznej komunii znajdujące wyraz w synowskim odniesieniu
do papieża, który jest trwałym i widzialnym źródłem jedności Kościoła powszechnego
i do biskupa, będącego "widzialnym źródłem i fundamentem jedności Kościoła
partykularnego", przy zachowaniu "wzajemnego szacunku i sprawnej koordynacji
wszystkich form apostolstwa w Kościele".
Łączność z papieżem i z biskupem winna się wyrażać w lojalnej gotowości do przyjmowania
ich nauki i pasterskich zaleceń. Ponadto, w myśl zasad kościelnej komunii należy
uznać w Kościele słuszną wielość fonu stowarzyszeń laikatu, troszcząc się równocześnie
o to, by ożywiała je zawsze gotowość do wzajemnej współpracy.
- Zgodność z apostolskim celem Kościoła i udział w jego realizacji, czyli w
"ewangelizacji i uświęcaniu ludzi oraz urabianiu na modłę chrześcijańską
ich sumienia, by w ten sposób przepoić duchem ewangelicznym różne społeczności
i środowiska".
Wymaga to, by zrzeszenia laikatu, wszystkie razem i każde z osobna, pogłębiały
swoje zaangażowanie misyjne stając się w coraz większym stopniu podmiotem nowej
ewangelizacji.
- Zaangażowana obecność w ludzkiej społeczności, będąca zawsze - w świetle społecznej
nauki Kościoła - służbą na rzecz pełnej godności człowieka.
Znaczy to, że zrzeszenia świeckich wnosząc do społeczeństwa żywe świadectwo
uczestnictwa i solidarności, sprzyjają umacnianiu w nim zasad sprawiedliwości
i braterstwa.
Przedstawione tu podstawowe kryteria weryfikują się przez konkretne rezultaty
towarzyszące życiu i działalności rozmaitych stowarzyszeń ludzi świeckich, jak
na przykład ożywienie umiłowania modlitwy, kontemplacji, życia liturgicznego
i sakramentalnego; działalność na rzecz wzrostu powołań do chrześcijańskiego
małżeństwa. do sakramentalnego kapłaństwa i do życia konsekrowanego; gotowość
uczestniczenia w przedsięwzięciach i działaniach Kościoła zarówno na szczeblu
lokalnym, jak krajowym i międzynarodowym; zaangażowanie w dziedzinie katechezy
i pedagogiczne umiejętności w wychowywania chrześcijan; pobudzenie do chrześcijańskiej
obecności w różnych środowiskach społecznych i udział w organizowaniu i animacji
dzieł charytatywnych, kulturalnych i duchowych; duch wyrzeczenia i powrót do
ewangelicznego ubóstwa jako do źródła wspaniałomyślnej miłość wszystkich ludzi;
nawrócenie na drogę chrześcijańskiego życia lub powrót do wspólnoty ochrzczonych
tych, którzy niegdyś "odeszli" (30).
Posługa Pasterzy na rzecz komunii
Pasterze Kościoła, także wtedy gdy stają wobec możliwych i zrozumiałych trudności,
związanych z działalnością zrzeszeń, które już istnieją, lub z powstawaniem
nowych, nie mogą się uchylać od spełniani posług wchodzących w zakres sprawowanej
przez nich władzy, nie tylko ze względu na dobro Kościoła, ale także dla dobra
samych stowarzyszeń laikatu. W tym sensie dziełu oceny i weryfikacji winien
towarzyszyć wysiłek kierowania, a przede wszystkim zachęta do rozwoju stowarzyszeń
ludzi świeckich w komunii i misji Kościoła.
Jest rzeczą jak najbardziej wskazaną, by pewne nowe stowarzyszenia i ruchy,
zważywszy na ich zasięg często krajowy czy międzynarodowy, zostały oficjalnie
uznane i wyraźnie zatwierdzone przez kompetentne władze kościelne. Mówi Sobór:
"Apostolat świeckich dopuszcza różne sposoby ustosunkowania się do hierarchii,
zależnie od różnych fonu i dziedzin danego apostolstwa (...). Niektóre formy
apostolstwa świeckich zostają - w rozmaity sposób - wyraźnie uznane przez hierarchię.
Poza tym władza kościelna, uwzględniając wymagania wspólnego dobra Kościoła,
może wybrać niektóre spośród stowarzyszeń i przedsięwzięć apostolskich, dążących
bezpośrednio do celu duchowego, i specjalnie je popierać, biorąc za nie szczególną
odpowiedzialność".
Wśród różnych form apostolstwa świeckich, które pozostają w szczególnej relacji
do hierarchii, Ojcowie synodalni wyszczególnili przede wszystkim ruchy i stowarzyszenia
Akcji Katolickiej, w której "świeccy drogą wolnego wyboru zrzeszają się
w formie organicznej i trwałej struktury, aby pod działaniem Ducha Świętego,
w łączności z biskupem i z kapłanami, służyć wiernie i aktywnie, zgodnie ze
specyfiką własnego powołania i przy użyciu stosownych metod, rozwojowi całej
chrześcijańskiej wspólnoty, realizacji duszpasterskich przedsięwzięć i ożywianiu
duchem Ewangelii wszystkich dziedzin życia" (31).
Przemówienie Ojca Świętego Jana Pawła II do biskupów polskich
podczas wizyty "ad limina" 12 stycznia 1993 r.
Idźcie na caly świat i gloście Ewangelię (Mk 16,15)
Przy okazji dzisiejszego spotkania chciałbym rozważyć wspólnie z Wami,
Drodzy Bracia, ten Chrystusowy nakaz, który stanowi rację istnienia Kościoła.
Świat, w którym żyjemy, znalazł się na jakimś wielkim wirażu historii. Zmienia
się oblicze Polski, Europy i świata, ale nie zmienia się i nie traci na aktualności
Chrystusowe wezwanie: Idźcie na cały świat i głoście Ewangelię. Kościół dzisiaj
czuje się przynaglony przez Mistrza do wzmożenia wysiłku ewangelizacyjnego w
szerz i w głąb, "ad intra" oraz "ad extra". Czuje się ciągle Kościołem misyjnym,
Kościołem posłanym, aby siać ziarno słowa Bożego na glebie współczesnego świata.
Bóg otwiera dzisiaj przed Kościołem nowe horyzonty możliwości ewangelizacji.
Wbrew głosom proroków pesymizmu, chciałbym jeszcze raz z naciskiem powtórzyć:
na progu trzeciego tysiąclecia Odkupienia Bóg przygotowuje wielka wiosnę chrześcijaństwa,
której początek można już dostrzec (Redemptoris mission. 86).
Duch Święty, który jest pierwszym i najważniejszym podmiotem ewangelizacji,
obdarza Kościół naszych czasów szczególnymi darami, które są równocześnie drogowskazami.
Takim wielkim darem -drogowskazem jest przede wszystkim Sobór Watykański II,
który nie jest jakimś zamkniętym już rozdziałem historii, ale ciągle żywym wezwaniem
i zadaniem czekającym na realizację - również u nas w Polsce. Takim darem jest
również Katechizm Kościoła Katolickiego, który ma zagwarantować czystość przekazu
zasad wiary i moralności w czasach skażonych zamętem i relatywizmem. Uroczyście
opublikowane, ma się stać trwałym punktem odniesienia dla opracowania katechizmów
w poszczególnych krajach i diecezjach. I wreszcie, trzeci wielki dar - to Synod
Biskupów Europejskich, który wyznaczył linie i metody działania Kościoła na
naszym kontynencie. Mówiąc o ewangelizacji w naszej Ojczyźnie, musimy ustawicznie
mieć przed oczyma te trzy wielkie dary drogowskazy, jakie Duch Święty postawił
na drodze Kościoła.
Głoście Ewangelię wszelkiemu stworzeniu (Mk 16,15)
Spełnienie tego wielkiego zadania, jakie Chrystus powierzył Kościołowi,
nie jest możliwe bez czynnego zaangażowania katolików świeckich, świadomych
swego powołania i misji w Kościele i w świecie. W Kościele wybiła dzisiaj godzina
laikatu. Mówi Sobór: Nigdy bowiem nie może w Kościele zabraknąć apostolstwa
świeckich, które wypływa z samego ich powołania chrześcijańskiego (Apostolicam
actuositatem n. 1 ).
Idźcie i wy do mojej winnicy (Mt 20,4).
Trzeba, by polscy katolicy, którzy w okresie minionych lat próby dali
tyle dowodów ofiarności i szczerego przywiązania do Kościoła, dzisiaj, na progu
nowej epoki historii naszej Ojczyzny, z nowym zaangażowaniem przyjęli to Chrystusowe
zaproszenie, by zajęli w Kościele swoje miejsce, jakie przysługuje im na mocy
sakramentów Chrztu i Bierzmowania. Przypomina Sobór: Ludzie świeccy zaś szczególnie
powołani są do tego, aby czynić obecnym i aktywnym Kościół w takich miejscach
i w takich okolicznościach, gdzie jedynie przy ich pomocy stać się on może solą
ziemi. Tak to każdy świecki na mocy samych darów, jakie otrzymał staje się świadkiem
i zarazem żywym narzędziem posłannictwa samego Kościoła (Lumen gentium n. 33).
Podstawowym polem zaangażowania apostolskiego świeckich w Kościele była i pozostaje
parafia, jako zasadnicza struktura nośna duszpasterstwa. Katolicy świeccy winni
coraz bardziej podejmować konkretne formy współodpowiedzialności za życie swych
wspólnot parafialnych. a także diecezji, np. w ramach Rad Duszpasterskich, czy
też uczestnicząc w parafialnych lub diecezjalnych inicjatywach apostolskich.
W przeszłości z wielu względów było to utrudnione, dzisiaj staje się koniecznością
chwili. Wierni świeccy, należycie uformowani, winni poczuć się rzeczywistymi
podmiotami w życiu Kościoła. Zakłada to tak z ich strony, jak ze strony duchowieństwa
potrzebę zmian we wzajemnych relacjach, umiejętność współpracy, postawę cierpliwego
dialogu, służby i obustronnego zaufania.
Niezastąpionym środkiem formacji apostolskiej świeckich są organizacje, stowarzyszenia
i ruchy katolickie. Wśród nich szczególne miejsce zajmuje Akcja Katolicka, która
kiedyś w Polsce była tak żywa i przyniosła tyle wspaniałych owoców. Trzeba więc,
aby na nowo odżyła. Bez niej bowiem infrastruktura zrzeszeń katolickich w Polsce
byłaby niepełna. Wszystkie wyżej wymienione formy organizacji i ruchów katolickich,
dzięki właściwym sobie charyzmatom, wyzwalają - ukryte nieraz - duchowe bogactwo
ludzi świeckich i głębokie pragnienie świętości, godną podziwu ofiarność i poświęcenie
dla sprawy Chrystusa i Kościoła. Dzisiaj można mówić o "nowej epoce zrzeszeń"
w Kościele (por. Christifdeles laici n. 29). Jest to nowy powiew Ducha Świętego
w naszych czasach, na który trzeba się z wdzięcznością i nadzieją szeroko otworzyć.
W tym kontekście trzeba wspomnieć o Plenarnym Synodzie Ogólnopolskim, w którym
udział świeckich katolików odgrywa rolę zasadniczą. Poprzez zespoły synodalne
rozsiane po całej Polsce powinien się on stać narzędziem kształtowania nowej
świadomości chrześcijańskiej i kościelnej polskich katolików, a także szkołą
ewangelizacji.
DOKUMENTY
KOŚCIOŁA POWSZECHNEGO ZWIĄZANE Z AKCJĄ KATOLICKĄ |
Drodzy Bracia i Siostry,
Okres Wielkanocny pozwala nam cieszyć się zwycięstwem naszego Zbawiciela nad
śmiercią i grzechem. Ta radość udziela się każdemu chrześcijaninowi i zachęca
do dawania świadectwa o Zmartwychwstałym Panu, który zna wszystkie swoje owce
i pragnie "dać im 'życie wieczne' (J 10,28). Pan Jezus, objawiając się Apostołom
umacniał ich wiarę, i polecał, by Ewangelię głosili wszystkim ludziom, jako
źródło zbawiennej prawdy i prawa moralnego: "Idźcie więc i nauczajcie wszystkie
narody udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Uczciwie zachowywać
wszystko, co wam przekazałem. ,A oto Ja jestem z wam przez wszystkie dni, aż
do skończenia świata" (Mt 28,18-20).
Apostołowie wierni poleceniu Chrystusa i umocnieni Jego łask. "poszli i głosili
Ewangelię wszędzie, a Pan współdziałał z nim i potwierdzał naukę znakami, które
jej towarzyszyły" (Mt 16,20)
Z natchnienia Ducha Świętego misja Apostołów zaczęła wydawać owoce. Liczni ludzie
przyjmowali naukę Chrystusa, nawracali się i stawali się jej apostołami, spełniając
zalecenie św. Pawła skierowane do Tymoteusza: "Co usłyszałeś ode mnie za pośrednictwem
wielu świadków, przekaż zasługującym na wiarę ludziom, którzy będą też zdolni
nauczać innych" (2 Tm 2,2).
Od początku działalności Kościoła, ludzie świeccy pomagali Apostołom w ich ewangelizacyjnej
posłudze (zob. Rz 16; Flp 4,3; i in.). Współdziałanie to dostrzegamy także na
przestrzeni wieków. Tak więc, dobrze zorganizowana współpraca świeckich w apostolstwie
hierarchicznym, należy od czasów apostolskich do stałej i owocnej tradycji Kościoła.
Prawdę tę przypomniał na nowo Katechizm Kościoła Katolickiego ucząc, że Chrystus
pełni swe prorocze zadania nie tylko przez hierarchię, ale także przez świeckich,
którzy świadcząc o Chrystusie zarówno słowem, jak i przykładem życia włączają
się aktywnie w ewangelizację (por. KKK, nr 904-906).
1. Akcja Katolicka - nową formą apostolstwa świeckich.
W czasie ostatniej wizyty, zwanej Ad limina biskupów polskich w Rzymie, Ojciec
Święty pozytywnie ocenił pracę Kościoła w Polsce. Mówił: "Ze szczególnym zadowoleniem
powitałem, Waszą Drodzy Bracia, decyzję dotyczącą ponownego powołania do życia
Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży"
Jednakże na duszpasterskiej mapie Polski Papież zauważył brak sprawdzonej w
innych krajach ponadpokoleniowej formy apostolstwa świeckich, którą zalecił
wprowadzić. Jest nią "Akcja Katolicka, która kiedyś w Polsce była tak żywa i
przyniosła tyle wspaniałych owoców. Trzeba więc, aby na nowo odżyła. Bez niej
bowiem infrastruktura zrzeszeń katolickich w Polsce byłaby niepełna." - mówił
Jan Paweł II w dniu 12.01.1993 roku A więc, bez Akcji Katolickiej Kościołowi
w Polsce czegoś brakuje.
Czym jest Akcja Katolicka, na którą oczekuje Ojciec Święty i Kościół?
Dokumenty Soboru Watykańskiego 1I określają ją jako "współpracę świeckich w
apostolstwie hierarchicznym" (DA, 20). Chodzi tu o szczególnie ścisłą jedność
działania świeckich oraz kapłanów i biskupów, która wypływa z natury Kościoła.
Trzeba jednak wyraźnie stwierdzić, że apostolat Akcji Katolickiej zawsze pozostaje
domeną świeckich. Zarówno bowiem biskupi jak i świeccy mają obowiązek wspólnie
wsłuchiwać się w to "co mówi Duch do Kościołów" (Ap 2,7).
Jednym z elementów istotnych dla Akcji Katolickiej jest jej inspiracja duchowo
- religijna i moralna.
"Żyjemy w świecie, w którym powab zaangażowania w sprawy doczesne jest bardzo
silny i nęcący, ale tylko ludzie o rzetelnej, głębokiej formacji moralnej, duchowej
i intelektualnej zdolni będą dokonywać koniecznych reform i przemian tak bardzo
potrzebnych dzisiejszym czasom i ludziom" (Paweł VI).
Akcja Katolicka nie jest powołana, aby stać się partią polityczną. Chociaż katolicy
jako obywatele mają prawo i obowiązek łączyć się w różnych stowarzyszeniach
politycznych, to cel Akcji Katolickiej jest celem Kościoła, gdyż "Świeccy starają
się w łączności z biskupami i z kapłanami, służyć wiernie i aktywnie rozwojowi
całej chrześcijańskiej wspólnoty i ożywianiu duchem, wszystkich dziedzin życia"
(Jan Paweł II, Christifideles Laici, 31).
Akcja Katolicka nie zastrzega sobie monopolu apostolstwa świeckich i nie ma
zamiaru kierować innymi stowarzyszeniami czy ruchami katolickimi, z którymi
powinna współpracować.
Podstawą teologiczną i motywem do działania katolików w świecie jest przyjęty
Chrzest, Bierzmowanie i Eucharystia - sakramenty życia chrześcijańskiego, które
wyposażają ochrzczonego w mandat odpowiedzialności za wiarę i nakładają obowiązek
jej głoszenia oraz obrony.
Chociaż chrześcijanin nie potrzebuje dodatkowego upoważnienia, aby mógł wiarę
głosić, to jednak włączenie się w Akcję Katolicką stworzy kolejną okazję do
odkrycia wspólnej odpowiedzialności za Kościół i pomoże w przełamaniu anonimowości
wiary poprzez włączenie się w zorganizowany apostolat, Chodzi tu niejako o odważne
otwarcie drzwi i wyjście z Wieczernika Kościoła w świat, aby wspólnie, zgodnie
ze znaną metodą Akcji Katolickiej:
1 - przyjrzeć się sytuacji życiowej,
2 - przemyśleć i ocenić tę sytuację w świetle wartości i zasad Ewangelii,
3 - działać, promując czyny z wiary.
2. Pola pracy Akcji Katolickiej.
Przed Kościołem w Polsce otwarło się obecnie zadanie nowej ewangelizacji, które
realizujemy m.. in. przez Synod Plenarny i Program duszpasterski. W bieżącym
roku marny szczególnie na uwadze misyjne posłannictwo Kościoła, które obejmuje
zarówno duchownych jak i świeckich.
Czyż można wyobrazić sobie lepszą okazję do realizowania tej misji ewangelizacyjnej
jak włączenie się w Akcję Katolicką, czy w którąś z działających w parafii grup
apostolskich?
W określeniu pól pracy duszpasterskiej warto sięgnąć do wspomnianych wyżej zaleceń
Ojca Świętego, które pochodzą od kogoś. kto Kościół kocha, zna jego potrzeby
i możliwości. Papież zachęca katolików świeckich do odczytania nowych zadań
i domaga się od nas nowej strategii duszpasterskiej, na wzór ewangelizacji z
pierwszych wieków. Oto słowa Ojca Świętego:
"Nowa ewangelizacja musi uczynić jednym ze swych istotnych elementów ,głoszenie
społecznej nauki Kościoła. Ponieważ ukazuje jego bezpośrednie konsekwencje dla
życia społeczeństwa i czyni codzienną walkę o sprawiedliwość elementem świadectwa
o Chrystusie Zbawicielu. Jest to szczególnie ważne w krajach, które jak Polska,
odeszły od komunizmu i muszą podjąć olbrzymi wysiłek moralnej, gospodarczej
i politycznej odbudowy. Kościół ma tutaj do spełnienia rolę niezmiernie doniosłą.
Kościół nie przestaje być znakiem sprzeciwu, tak jak jego Założyciel. Nie tylko
w czasach dyktatury ateistycznej, ale także dzisiaj nauczanie i obecność Kościoła
w życiu społecznym budzi sprzeciw pewnych środowisk. Wierny swej misji musi
on jednak podjąć to wielkie zadanie służebnej obecności w świecie, obecności,
która jest ewangelizacja. Jest to jego prawo i zarazem podstawowy obowiązek
...
W dzisiejszych czasach fundamentalnego znaczenia nabiera posługa Kościoła wobec
kultury ... Pamiętamy o roli Kościoła na tym polu, kiedy to naszą polską kulturę
chciano za wszelka cenę pozbawić tych korzeni, z których wyrosła, tzn. korzeni
chrześcijańskich ... Dzisiaj także, kultura znalazła się w stanie kryzysu i
zachwiania w sferze najbardziej podstawowych wartości ... Spór o polska kulturę
trwa w dalszym ciągu, a nawet pod wieloma względami się nasilił. Dlatego nie
może zabraknąć zdecydowanego głosu Kościoła i jego wysiłku ewangelizacyjnego
w tej dziedzinie ...
Sfera która dzisiaj w Polsce wymaga wielkiego wysiłku ewangelizacyjnego jest
życie gospodarczo - społeczne ... Kościół w Polsce również dzisiaj nie przestaje
być rzecznikiem sprawiedliwości i solidarności społecznej oraz obrońca tych,
których dotykają rozmaite formy niesprawiedliwości ...
Bardziej niż w przeszłości, musimy dzisiaj się uczyć pomagać sobie nawzajem
... Kategoria która płaci szczególnie wysoką cenę za dokonujące się reformy,
są bezrobotni. Wraz ze swymi bliskimi znajdują się oni nieraz w sytuacjach dramatycznych
...
Zadanie ewangelizacji Kościół wypełnia również w odniesieniu do wspólnoty politycznej
... Kościół jawi się tu nie jako konkurent czy partner gry politycznej, lecz
jako stróż porządku moralnego, jako sumienie krytyczne. Zadanie to Kościół w
Polsce wypełniał od zarania dziejów naszej Ojczyzny ... Wydaje się, że pewne
kręgi, które jeszcze do niedawna tę rolę Kościoła akceptowały, zajmują wobec
niej postawę krytyczną lub wręcz negatywną, chcąc zmusić Kościół do milczenia.
Kościół jednak milczeć nie może.
W ostatnich dziesięcioleciach, w okresie zniewolenia totalitarnego, Kościół
w szczególny sposób pełnił funkcję rzecznika i obrońcy suwerenności Narodu,
bronił jego praw ... A jak jest dzisiaj, w dobie odzyskiwania wolności? ...
Czy rzeczywiście działalność Kościoła w Polsce należy zamknąć w obrębie murów
świątynnych?"
(Jan Paweł II do Biskupów Polskich, 15.01.1993).
Oto, Drodzy Bracia i Siostry, sam Ojciec Święty wyjaśnił nam, że Kościół żywy,
to Chrystus obecny w świecie poprzez działania wszystkich wierzących. Wszyscy,
przez wiarę i chrzest, otrzymaliśmy niezwykle doniosłe zadania, od których nie
powinniśmy się uchylać. Od wypełnienia tych zadań zależy zbawienie nasze i wielu
innych ludzi, a skorzysta z nich również Ojczyzna i świat, potrzebujący moralnego
odrodzenia.
Biskupi zwracają się dziś do kapłanów i katolików świeckich o pomoc w podjęciu
tych licznych zadań. Sposobem budzącym szczególną nadzieję będzie powołanie
Akcji Katolickiej jako wspólnego dzieła katolickiej Polski w wysiłku odrodzenia
moralnego i nowej ewangelizacji, aby przeniknąć Ewangelią miłości każde serce
i każdą dziedzinę życia społecznego.
Zadania te są wieloaspektowe i trudne, ale podejmiemy je z ufnością w pomoc
Bożą i z radością, bo są możliwe do wykonania i zaowocują pogłębioną formacją
wiary w komunii Kościoła. Wzorem szczególnym i zawsze aktualnym jest dla nas
"Pokorna Służebnica Pana", która niczego bardziej nie pragnie jak przekonać
nas: "Zróbcie wszystko cokolwiek wam Syn powie" (J 2,5).
3. Promocja i zachęta
Mamy nadzieję, że każdy kapłan i wszyscy chrześcijanie, a zwłaszcza ci, którzy
już znają trud pracy dla Ewangelii, włączą się najpierw we własnej parafii w
grupę Akcji Katolickiej. Ufamy, że młodzież i dzieci odnajdą drogę do KSM-u,
Krucjaty Eucharystycznej, zespołu synodalnego, bądź innych katolickich stowarzyszeń
i wspólnot, aby przeżyć bliskość Chrystusa tam obecnego "bo gdzie są dwaj albo
trzej zebrani m imię moje, tam jestem pośród nich" (Mt l 8.20).
Ufamy, że Kościół ożyje w sercach wielu ludzi przez podjęty wysiłek systematycznej
refleksji nad pogłębieniem wiary, przez modlitwę i realizowany program działania.
Nie czas teraz wstydzić się Ewangelii, ale czas głosić ją na dachach! Trzeba,
aby i dziś "Słowo Pańskie rozszerzało się po całym kraju" (Dz 13,49).
Na trud i radość nowej ewangelizacji z serca wam błogosławimy. Podpisali
Kardynałowie, Arcybiskupi i Biskupi obecni na 275 Konferencji Episkopatu
Polski.
Warszawa, 17 marca 1995 roku
Kurenda Kurii Diecezjalnej Toruńskiej Nr 9/1995 z dnia 8 maja 1995 r., poz.49
LIST PASTERSKI BISKUPA TORUŃSKIEGO
O AKCJI KATOLICKIEJ W DIECEZJI TORUŃSKIEJ
Drodzy Bracia Kapłani,
Umiłowana Rodzino Diecezjalna.
W przeddzień czwartej rocznicy ustanowienia Diecezji Toruńskiej, niejako na
jej urodzinowe święto, zostaliśmy obdarowani krzepiącym słowem św. Pawła: "Jeżeli
mieszka w was Duch Tego, który .Jezusa wskrzesił z martwych, to Ten, co wskrzesił
Jezusa Chrystusa z martwych, przywróci do życia nasze śmiertelne ciała mocą
mieszkającego w was Ducha" (Rz 8, 11 ).
Boża moc, jaką w sobie nosimy, jest nie tylko potwierdzeniem naszej przynależności
do Chrystusa i zadatkiem pełnego zbawienia, ale również naszym "pełno - moc
- nictwem" do aktywnego udziału w życiu i misji Kościoła, zwłaszcza w dziele
ewangelizacji i apostolatu. Wspólna realizacja tych zadań, w ścisłej współpracy
katolików świeckich z hierarchią kościelną, nosi miano Akcji Katolickiej. Nazwa
ta jest czymś wtórnym w stosunku do rzeczywistości, którą ona wyraża. Chodzi
bowiem nie tyle o nazwę organizacji, co raczej o prawdziwą ewangelizację Kościoła,
obejmującą wszystkich jego członków i wszystkie wymiary ich wychowania, indywidualnego
i wspólnotowego.
Takiej ewangelizacji. w zgodnym współdziałaniu pasterzy i świeckich, potrzebuje
nasza młoda diecezja. Potrzebuje jej Kościół w° Polsce i na świecie. Czas nowej
ewangelizacji, która jawi się przed Kościołem jako "naczelne zadanie duszpasterskie"
oraz "największe i najbardziej porywające wyzwanie" (Jan Paweł II), jest zarazem
czasem wzmożonej akcji katolickiej.
1. Akcja Katolicka w dziejach Kościoła
Ewangelizacja prowadzona przez świeckich w jedności z pasterzami nie jest zjawiskiem
nowym w Kościele. Świadczą o tym źródła wczesnochrześcijańskie, ukazujące wiele
przykładów aktywności laikatu w szerzeniu Ewangelii wspólnie z przełożonymi
Kościoła. Jest to więc rzeczywistość zakorzeniona w początkach chrześcijaństwa,
a później obecna także w kolejnych stuleciach jego istnienia, choć nie zawsze
w jednakowym kształcie i nasileniu. Przybierała ona różne formy i natrafiała
na różne trudności z racji zmieniających się warunków społecznych i kulturowych,
Dowartościowana na nowo w ubiegłym stuleciu, otrzymała z czasem nazwę Akcji
Katolickiej.
Po raz pierwszy nazwy tej użył papież Pius X w 1903 r. Jednak za ojca Akcji
Katolickiej uchodzi papież Pius X1, który powołał ją formalnie w Kościele dla
odrodzenia życia chrześcijańskiego rodzin i społeczeństwa. Metodą tej zorganizowanej
formy apostolatu świeckich było ścisłe współdziałanie z hierarchią kościelną
i z jej mandatu, w poczuciu osobistej odpowiedzialności każdego katolika za
apostolstwo Kościoła.
Ojciec Święty Jan Paweł II następująco ocenił działalność Akcji Katolickiej
w kościele powszechnym: "Historyczne doświadczenie oraz pogłębienie doktrynalne
Akcji Katolickiej przygotowały nowe zastępy członków, otwarły nowe perspektywy,
rozpaliły nowe płomienie... Apele Piusa XII stały się źródłem wielu inicjatyw
Akcji Katolickiej, a także innych stowarzyszeń -i ruchów, dzięki którym działalność
świeckich chrześcijan w Kościele i społeczeństwie rozwija się coraz bardziej".
2. Czym jest Akcja Katolicka dzisiaj?
Sobór Watykański II, a za nim nauczanie papieży posoborowych, potwierdzają
ważność i aktualność Akcji Katolickiej. Akcent wszakże spoczywa nie tyle na
strukturze organizacyjnej, co raczej na samej rzeczywistości czynnego zaangażowania
się świeckich w apostolstwo Kościoła pod kierunkiem jego pasterzy. Soborowy
Dekret o apostolstwie świeckich podkreśla, że bezpośrednim celem organizacji
uznawanych za Akcję Katolicką "jest apostolski cel Kościoła w zakresie
ewangelizacji i uświęcania ludzi oraz urabianie na modlę chrześcijańską ich
sumienia, by w ten sposób przepoić duchem ewangelicznym różne społeczności i
środowiska" (DA, 20). Bezpośrednio po tych słowach następuje ważne dopowiedzenie
"świeccy, współpracując we właściwy sobie sposób z hierarchią , przynoszą swoje
doświadczenie i przyjmują odpowiedzialność za kierownictwo tymi organizacjami,
za rozeznanie tych warunków, w jakich ma się prowadzić działalność duszpasterską
Kościoła, oraz za planowanie i realizację programu działań" (tamże).
Tak rozumianą Akcję Katolicką Sobór Watykański II zalicza do urzędów w Kościele,
obok urzędu kapłanów, diakonów i katechistów (DM, IS). Urząd, jakim jest Akcja
Katolicka różni się od pozostałych urzędów tym, że jest sprawowany społecznie,
a nie przez powierzenie pojedynczym osobom. Właśnie jako urząd, Akcja Katolicka
posiada mandat hierarchii kościelnej, która za nią bierze szczególną odpowiedzialność.
Będąc urzędem działającym z mandatu pasterzy Kościoła, Akcja Katolicka wyróżnia
się od innych form apostolatu zespołowego. Nie jest ona przypadkową i jedną
z wielu form zrzeszania się laikatu, która wprawdzie może, ale nie musi istnieć
w Kościele. Akcja Katolicka należy do fundamentalnej struktury Kościoła, a fakt
ten "nie wynika z doraźnych względów historycznych, ale jest uzasadniony teologicznie"
(Paweł VI). J
3. Dlaczego potrzeba Kościołowi w Polsce Akcji Katolickiej?
Polskie doświadczenie Akcji Katolickiej trwało zaledwie dziewięć lat. Powołana
przez Konferencję Episkopatu w 1930 r., wykazała wkrótce zdumiewający dynamizm,
stając się . wielkim i rosnącym ruchem katolickim. W 1939 roku Akcja Katolicka
w Polsce liczyła 750 tysięcy członków. Wybuch II wojny światowej, lata okupacji
hitlerowskiej, a następnie okres systemu totalitarnego nie tylko zahamowały
ten rozwój, ale wręcz spowodowały lukę w istnieniu Akcji Katolickiej. Wyrządziło
to wielką krzywdę i szkodę Kościołowi, który niesprawiedliwie został ograniczony
w swych ewangelizacyjnych zadaniach.
Dlatego Ojciec Święty Jan Paweł II, przemawiając do biskupów Polskich z okazji
ostatniej wizyty "u progów apostolskich" w Rzymie (1993 r.), skierował następujące
słowa: Niezastąpionym środkiem formacji apostolskiej świeckich są organizacje,
stowarzyszenia i ruchy katolickie. Wśród nich szczególne miejsce zajmuje Akcja
Katolicka, która kiedyś w Polsce była tak żywa i przyniosła tyle wspaniałych
owoców. Trzeba więc, aby na nowo odżyła. Bez niej bowiem infrastruktura zrzeszeń
katolickich w Polsce byłaby niepełna.".
Dla Kościoła w Polsce wybiła więc ponownie godzina Akcji Katolickiej. Woła o
nią zdrowa nauka o Kościele, zawarta w nauczaniu Soboru Watykańskiego II, według
której Akcja Katolicka jest ważnym powołaniem i urzędem kościelnym. Domaga się
jej pogłębiona świadomość katolików świeckich. którzy nie tylko należą do kościoła,
ale są Kościołem. jego pełnoprawnymi członkami, odpowiedzialnymi za uświęcenie
siebie i ewangelizację wszystkich dziedzin życia, zwłaszcza rodzinnego. społecznego,
ekonomicznego, politycznego i kulturalnego. Akcji Katolickiej wymaga również
posoborowa wizja i odnowa Kościoła w jego wymiarze diecezjalnym i parafialnym,
aby rzeczywiście okazał się wspólnotą wiary i miłości, Kościołem ewangelizowanym
i ewangelizującym. Czas nowej ewangelizacji, prowadzonej z nową gorliwością,
nowymi metodami i z zastosowaniem nowych środków wyrazu jest szczególnym wyzwaniem
dla Akcji Katolickiej, która służy budzeniu gorliwości wobec najbardziej porywającego
zadania, jakie staje przed Kościołem od początku jego istnienia. Wreszcie trudno
tu nie wspomnieć o aktualnej sytuacji w naszej Ojczyźnie, która na nowym etapie
swych dziejów składa trudny egzamin z chrześcijaństwa.
4. Akcja Katolicka w Diecezji Toruńskiej
O ponownym zaszczepieniu Akcji Katolickiej w Polsce informuje list pasterski
Episkopatu z dnia 17 marca 1995 roku. Poszczególne diecezje czynią w ty111 kierunku
przygotowania. Również nasza diecezja podjęła konkretne działania, by przygotować
właściwy grunt pod zasiew -tak ważnego dzieła dla Kościoła. Po uważnej analizie
sytuacji w Radach Diecezjalnych, zrodziła się myśl parafialnych misji ewangelizacyjnych,
mających na celu odnowę życia chrześcijańskiego i rozbudzenie apostolskiego
dynamizmu. Wyniki okazały się pozytywne. Uczestnicy tych misji przeżyli nową
wiosnę Kościoła, przyjmując nowe tchnienie Ducha
Świętego , według słów dzisiejszej liturgii : "udzielę wam Mego ducha po to
byście ożyli ".
Pragnę w tym miejscu pogratulować tym parafiom, które już przeprowadziły misje
ewangelizacyjne lub zgłosiły na nie zapotrzebowanie. Jednocześnie słowami Apostoła
zwracam się z pasterskim apelem: "Ducha nie gaście". Niech gorliwość odnowiona
przez misje zaowocuje pełniejszym udziałem w apostolacie Kościoła, powstaniem
parafialnych grup ewangelizacyjnych, ich systematyczną formacją modlitewną i
biblijną.
Do pozostałych wspólnot parafialnych, duszpasterzy i katolików świeckich, kieruję
serdeczną zachętę, by włączyły się w diecezjalny nurt odnowy przez misje, w
osobistym spotkaniu z Jezusem Chrystusem, naszym "życiem i zmartwychwstaniem".
On dziś w znaku wskrzeszenia Łazarza, zapowiadając swoje i nasze w Nim zmartwychwstanie,
daje wyraźne polecenie: 'Rozwiążcie go i pozwólcie mu chodzić". Każe wyzwalać
się z więzów śmierci i chodzić Jego mocą. Udziela swego "pełnomocnictwa" - na
drogę prawdy i życia, rozjaśnionego przez Ewangelię.
Czas Wielkiego Postu wprowadza Kościół w tajemnicę Paschy, przejścia Chrystusa
z męki i śmierci do zmartwychwstania. Na ten błogosławiony czas zbawienia życzę
wszystkim Drogim Diecezjanom wiele łask płynących z Krzyża, naszej jedynej nadziei.
Wszystkim też towarzyszę modlitwą i błogosławieństwem w Panu.
Toruń, dnia 15 marca 1996 roku
Wasz biskup Andrzej
Kurenda Kurii Diecezjalnej Toruńskiej Nr 7/1996 z dnia 18.03.1996 r., poz. 41
APEL BISKUPA TORUŃSKIEGO
O UCZESTNICTWO W AKCJI KATOLICKIEJ DIECEZJI TORUŃSKIEJ
Umiłowani Diecezjanie,
W pamiętnym przemówieniu do biskupów polskich, wygłoszonym 12 stycznia
1993 r., Ojciec Święty Jan Paweł II zawarł następujące słowa: Niezastąpionym
środkiem formacji apostolskiej świeckich są organizacje, stowarzyszenia i ruchy
katolickie. Wśród nich szczególne miejsce zajmuje Akcja Katolicka, która kiedyś
w Polsce była tak żywa i przyniosła tyle wspaniałych owoców. Trzeba więc, aby
na nowo odżyła. Bez niej bowiem infrastruktura zrzeszeń katolickich w Polsce
byłaby niepełna.
Po myśli tego wskazania, zgodnie z prawem kościelnym i cywilnym, Konferencja
Episkopatu Polski erygowała Akcję Katolicką w Polsce, określając jej statutowe
cele, strukturę i metody działania. Równocześnie poszczególne diecezje czyniły
przygotowania, by zaszczepić u siebie Akcję Katolicką, z uwzględnieniem lokalnych
potrzeb i warunków. O przygotowaniach Diecezji Toruńskiej informowałem Drogich
Diecezjan w tegorocznym liście pasterskim podczas Wielkiego Postu. Obecnie mogę
już z radością powiadomić, że Akcja Katolicka Diecezji Toruńskiej rozpoczęła
swoje istnienie i działalność z dniem 14 września br., w święto Podwyższenia
Krzyża Świętego, na mocy dokumentu erekcyjnego, który prawnie ustanawia Akcję
Katolicką w naszej diecezji.
Zgodnie z postanowieniami Statutu, celem Akcji Katolickiej jest pogłębianie
formacji chrześcijańskiej oraz organizowanie bezpośredniej współpracy katolików
świeckich z hierarchią kościelną w prowadzeniu misji apostolskiej Kościoła.
Zwyczajnym członkiem Akcji Katolickiej może zostać katolik świecki, który ukończył
18 rok życia. Może on również należeć do innych stowarzyszeń, które nie sprzeciwiają
się wartościom i zasadom społecznej nauki Kościoła. Warunkiem przyjęcia na członka
Akcji Katolickiej jest pisemne oświadczenie o gotowości wstąpienia do niej,
skierowane do Zarządu Parafialnego Oddziału Akcji Katolickiej.
Organizowanie Akcji Katolickiej w parafiach, które stanowią "ostateczne umiejscowienie
Kościoła" (Jan Paweł II), wymaga inicjatywy i zaangażowania zarówno duszpasterzy
jak i wiernych świeckich.
Jest sprawą ważną i pożądaną, by Parafialne Oddziały Akcji Katolickiej ukształtowały
się po myśli Statutu do końca września br. Pozwoli to w jednym czasie rozpocząć
ich działalność i powołać struktury diecezjalne.
Serdecznie zachęcam Drogich Diecezjan, by w trosce o dobro Kościoła i jego apostolskie
zadania zespolili swoje wysiłki w parafiach, tworząc w nich Akcję Katolicką.
Uczniowie Chrystusa na polskiej ziemi nie powinni żyć dłużej w rozproszeniu
i przyczyniać się do dalszego rozpraszania energii Ducha Świętego. Trzeba być
razem i wspólnie działać. Takie wspólne działanie w Kościele pasterzy i świeckich,
podejmowane w imię Ewangelii, w mocy Ducha Świętego, zwie się ewangelizacją,
która jest główną racją istnienia Kościoła.
Wszystkim członkom Akcji Katolickiej Diecezji Toruńskiej, którzy wielkodusznie
i ofiarnie przystępują do zadań nowej ewangelizacji, towarzyszę modlitwą i pasterskim
błogosławieństwem.
Toruń, dnia 20 sierpnia 1996 roku
Wasz biskup Andrzej
Kurenda Kurii Diecezjalnej Toruńskiej Nr 16/1996 z dnia 24.08.1996 r., poz.
83
INFORMACJE DLA KSIĘŻY PROBOSZCZÓW
W SPRAWIE ORGANIZOWANIA AKCJI KATOLICKIEJ DIECEZJI TORUŃSKIEJ
1 Przed końcem miesiąca września tego roku należy odbyć zebranie
kandydatów Parafialnego Oddziału Akcji Katolickiej ( co najmniej 10 osób) oraz
ustalić skład osobowy Oddziału na podstawie pisemnej deklaracji każdego kandydata
o przystąpieniu do Akcji Katolickiej w charakterze członka zwyczajnego. Ksiądz
proboszcz zapozna członków z treścią biuletynu "Razem", zwłaszcza z przepisami
Statutu. Zebranie członków Oddziału Parafialnego dokona wyboru trzech kandydatów
na prezesa zarządu. Imienną listę tych osób prześle bezzwłocznie ksiądz proboszcz
biskupowi diecezjalnemu w celu dokonania nominacji prezesa. Pozostały skład
zarządu (dwóch wiceprezesów, sekretarza, skarbnika i dwóch członków) wybiera
swobodnie walne zebranie.
2. W dniu 12 października (sobota) br., o godz. 11 °°, odbędzie się w Toruniu
(Wyższe Seminarium Duchowne, Pl. Ks. Stefana W. Frelichowskiego I) zebranie
mianowanych prezesów Oddziałów Parafialnych, celem dokonania wyboru władz Diecezjalnego
Instytutu Akcji Katolickiej.
3. Na dzień 23 listopada (sobota) br., w wigilię niedzieli Chrystusa Króla,
patronalnego święta Akcji Katolickiej, planowany jest I Zjazd Akcji Katolickiej
Diecezji Toruńskiej, który odbędzie się w Toruniu. Do udziału w Zjeździe zaproszeni
są wszyscy członkowie i asystenci kościelni.
|
|